Batalion WIGRY
Od 1934 do 1939 roku nad jeziorem Wigry organizowano obozy szkoleniowe dla instruktorów harcerskich. Gdy wybuchła wojna, w 1939 roku, pięciu z nich postanowiło założyć organizację wojskową do walki z okupantem opartą o zasady i ideały harcerskie. Byli to: Władysław Ludwik „Kamil”, Eugeniusz Konopacki „Trzaska”, Roman Kaczorowski „Prokop”, Witold Sosnowski „Witold” i Czesław Tomasik „Czesław”. Od miejsca obozów nadano tej organizacji nazwę „Wigry”. Tworzyła się ona poprzez skupianie warszawskich instruktorów, którzy z kolei kontaktowali się z drużynami harcerskimi. W 1940 roku „Wigry” liczyło już około 100 osób, choć młodzież harcerska ciągle zasilała jej szeregi zapewniając liczebny wzrost. Najpierw „Wigry” podlegało TOW (Tajna Organizacja Wojskowa), potem weszli w skład ZWZ (Związek Walki Zbrojnej), by w końcu zasilić szeregi AK (Armia Krajowa). W „Wigrach” było wielu wojskowych toteż jednym z głównych nurtów działalności konspiracyjnej było szkolenie, a dowódca „Wigier” – „Trzaska” – objął funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Wojskowego Szarych Szeregów. Szefował on też IV turnusowi Szkoły Podchorążych „Agrikola”. Warto również dodać, iż na 39 oficerów i instruktorów, aż 20 było wigierczykami. Ponadto organizacja zajmowała się małym sabotażem, działalnością wywiadowczą, a także pomagano więźniom. W końcu roku 1942 na terenie obozu w Majdanku powstał pluton „Jezioro”, który przekazał wiele cennych informacji o sytuacji tamtejszych więźniów. Przed wybuchem Powstania w szeregi „Wigier” wstępowało wielu młodych ludzi, także tych, którzy harcerzami nie byli. Miejscem koncentracji 1 sierpnia 1944 roku na godzinę „W” było Stare Miasto. Na pół godziny przed wybuchem Powstania Warszawskiego wigierczycy dostali kilkanaście pistoletów i biało czerwone opaski do włożenia na lewą rękę. W momencie rozpoczęcia Powstania nie mieli zadań i w pierwszych akcjach nie brali udziału. Dopiero w nocy z 1 na 2 sierpnia dostali rozkaz przejścia na Wolę, a stamtąd do Kampinosu. Po nie udanej próbie przebicia, pozostając na Woli obok harcerzy z „Parasola” i „Zośki” walczyli m.in. o Cmentarz Ewangelicki. Pierwszą walkę stoczyli na ul. Obozowej – zdobyli trochę broni, jednak ceną tego była śmierć „Gryfa”, „Szarego” i „Białego”. Jakoś w tych dniach przyszedł rozkaz o przełożeniu opasek na prawą rękę. Batalion „Wigry” miał charakter odwodu, toteż często jego żołnierze działali w ramach innych oddziałów. Byli wysyłani na najbardziej zagrożone odcinki w celu wsparcia tamtejszych powstańców. Brali udział w walkach o Dworzec Gdański, Pałac Mostowskich, Bank Polski, Getto. Ponadto I Kompania batalionu „Wigry” od 7 do 28 sierpnia broniła rejonu Katedry św. Jana. W szczytowym momencie swej liczebności batalion liczył około 400 osób. Po Powstaniu około 200 osób dostało się do niewoli.
Darmowy hosting zapewnia PRV.PL |
